Tebolli hvað? Hot spring river this book?

Ekki ætla ég að fara að tjá mig um verðandi framlag okkar til Evróvisíon þetta árið. Fannst reyndar úrvalið óttalega klént auk þess sem mér finnst keppnin hafa sett verulega niður við að helmingur keppenda eða meira er farinn að syngja á blæbrigðalausri ensku. Væri ekki nær, fyrst okkar fólki er svona meinilla við að syngja á okkar ástkæra ylhýra, að syngja texta á þýzku eða frönsku og tryggja sér um leið fullt hús stiga hjá ákveðnum þjóðum... eða jafnvel að semja texta með léttu viðlagi á íslenzku en hvert erindi fyrir sig hvert á sínu evrópumáli. Þá fyrst færum við að moka inn stigunum.

Það er samt kannske ekki við öðru að búast en atvinnupopparar og poppskríbentar líti svo á að eina tungumálið, ef mál skyldi kalla, sem vert er að tjá sig á er útvötnuð poppenska. Enska sem á reyndar lítið skylt við ensku Jane Austen, Byrons lávarðar og Hemingways.

Ég las nefnilega þá umfjöllun sem hér er vitnað til í 24 stundum í morgun og eru þar birt dæmi um umsagnir ýmissa notenda "Exctoday.com" og þar kemur tvisvar fram að eihver notandinn segi lagið "ekki vera beint sinn tebolla".

Ósköp hafa þýðendur og prófarkalesarar 24 sunda litla tilfinningu fyrir málinu. Orðatakið "not my cup of tea" er fyllilega gilt í ensku og er þekkt alla vega frá 19. öld. Það verður hins vegar ekki þýtt beint á íslenzku þar sem engin hefð er fyrir því og textinn verðu bara kjánalegur. Réttast hefði verið að segja "fellur ekki alveg að mínum smekk" eða "ekki beint að mínu skapi" eða eitthvað í þá áttina.

Fólki sem þýðir orðtök svona hrátt í stað þess að koma merkingu þeirra áleiðis væri vel trúandi til þess að þýða íslenzka orðtakið "hann kom alveg af fjöllum" yfir á ensku sem "he came totally from the mountains" eða "það liggur í augum uppi sem "it lies in eyes upstairs"... og lesendur væru líklega litlu nær.

Reyndar rifjast upp fyrir mér að fyrir u.þ.b. 20 árum sá ég auglýsingu á ensku frá íslenzkri leifangaverksmiðju og þar var fyrirtækið kynnt sem "The Playthings Factory". Stundum er betur heima setið en af stað farið.

Rusl eða sigurvegari?

Athugasemdir

[Einhver úti í bæ. (IP-tala skráð) 7.3.2008 kl. 18:07]

Ég get ekki séð hvað er slæmt við að nota erlend orðatiltæki, svo lengi sem þau eru notuð á íslensku og rétt með farinn, ég hef t.d. heyrt einn mikilsmetinn íslenskunar mann nota "ekki setja öll eggin í sömu körfuna" sem er nú ekki beint íslenskt orðatiltæki.

Ég var líka einu sinni að vinna með manni sem sagði ávalt ef eitthvað varð að klára alveg frá upphafi til enda að þetta yrði að gerast fra A til Z, og þá spurði ég alltaf, en hvað um þ,æ,ö? Jú á íslensku segum við A til Ö, hann skyldi aldrei hvað ég átti við.

A til Ö er íslenskun á A til Z.